(Δυστυχώς…) οι προλετάριοι έχουν ακόμη πατρίδες! 3o μέρος

III. Ελλάδα: η αντικειμενική υπόσταση του διεθνισμού…

Χρήστος Νάσιος Δεκέμβρης 1992 - Περιοδικό CONVOY

Η έλλειψη κάποιας δογματικής θέσης για »το εθνικό ζήτημα» οδήγησε πολλούς επιγόνους στην αυθαιρεσία. Για παράδειγμα, προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι στη χώρα μας, οι μεν »διεθνιστές» όχι μόνο διεκδικούν τη θεωρητική τους συνέπεια (με τα συνθήματα, όπως είδαμε, της μαρξιστικής παράδοσης), αλλά έχουν και την ανέλπιστη τύχη(!) να ζουν σε μια χώρα που – κατά τη γνώμη τους – είναι … ιμπεριαλιστική, και επομένως ο διεθνισμός τους είναι όχι μόνο συνεπής, αλλά και επιβαλλόμενος. Από κοντά βεβαίως και οι »εθνικοί» δεν περιορίζονται να ταυτίζουν σε κάθε περίπτωση »εθνικό» και »ταξικό», αλλά δικαιολογούν τις ελληνικές θέσεις τους βαφτίζοντας το ελληνικό κράτος προτεκτοράτο των Μεγάλων Δυνάμεων. Θα είχε ασφαλώς ενδιαφέρον, όχι μόνο θεωρητικό, να γνωρίζαμε τη στάση των μεν »διεθνιστών» στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν ήταν ιμπεριαλιστική χώρα, αλλά απειλούμενη, των δε »εθνικών» στην περίπτωση που το προτεκτοράτο γινόταν η »αιχμή του δόρατος» των δυτικών επιδιώξεων και εκδήλωνε ιμπεριαλιστικές ορέξεις…


Εδώ, όπως είναι προφανές, δεν πρόκειται παρά για την προκρούστεια λογική της υπαγωγής της πραγματικότητας στις ανάγκες της θεωρίας. Αλλά έστω κι έτσι, αυτό που μένει είναι η έμμεση έστω αναγνώριση πως οι »αρχές» δεν αρκούν για την αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Αυτή η »λογική» της υπαγωγής της πραγματικότητας στη θεωρία είχε ως αποτέλεσμα την επιλεκτική πολιτική νομιμοποίηση διαφόρων εθνικών προβλημάτων της χώρας.

Στο συγκεκριμένο ζήτημα, Αριστερά και Δεξιά πορεύτηκαν χέρι-χέρι… Έτσι, για τους μεν δεξιούς ιστορικά υπήρχε μόνο η »μικρή μας αδελφή» Βόρεια Ήπειρος, ενώ την ίδια ώρα ξεπουλούσαν ξεδιάντοπα την Κύπρο, γιατί μόνο έτσι μπορούσαν να είναι ταυτοχρόνως και αντικομμουνιστές και πιστοί στο δυτικό Κύριο τους. Από την άλλη (αλλά βεβαίως χωρίς να συμψηφίζονται οι ευθύνες…) για τους Δημοκρατικούς και Αριστερούς υπήρχε μόνο η Κύπρος (υπάρχει ακόμη;), ενώ ποτέ κανείς δεν τους έθεσε το ζήτημα των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας της Βορείας Ηπείρου, γιατί μόνο έτσι μπορούσαν να είναι ταυτοχρόνως και αντιιμπεριαλιστές και να μην ενισχύουν τον εγχώριο αντικομμουνισμό.

Να σημειώσουμε εδώ πως ο αντικομμουνισμός στη χώρα δεν ασκήθηκε παρά ελάχιστα από »κοινωνική» ή »πολιτικη» σκοπιά (υπεράσπιση »ελευθεριών», ατομικής ιδιοκτησίας κλπ.). Αντίθετα, κύριο όπλο του υπήρξε η λεγόμενη »εθνικοφροσύνη» (ασφαλώς εθνικοφροσύνη στα λόγια, νεοραγιαδισμός στην πράξη, όπως έδειξε η Ιστορία …).

(Δυστυχώς…) οι προλετάριοι έχουν ακόμη πατρίδες! 2o μέρος

II. Εθνικό: η τάση και η πραγματικότητα

Χρήστος Νάσιος Δεκέμβρης 1992 Περιοδικό CONVOY

Ακολουθώντας λοιπόν τη λενινιστική παραίνεση πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε το σημερινό «ιστορικό πλαίσιο» και επομένως τη σημασία του «εθνικού» μέσα σε αυτό.

Είναι βεβαίως προφανές ότι ούτε ο χώρος, ούτε φυσικά οι υποκειμενικές δυνατότητες του υποφαινόμενου συνηγορούν σε μια ολοκληρωμένη ή έστω ικανοποιητική παρουσίαση ενός τόσο σημαντικού ζητήματος. Αναγκαστικά λοιπόν θα περιοριστούμε σε κάποιες νύξεις. Άλλωστε σκοπός αυτού του σημειώματος δεν είναι να κλείσει τη σχετική συζήτηση, αλλά να συνεισφέρει όσο είναι δυνατόν μέσα σε ένα ήδη «πολωμένο» κλίμα μεταξύ συντρόφων…

Σύμφωνα με πάρα πολλούς σχολιαστές, η σημερινή πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από την «αναβίωση» των εθνικισμών στην Περιφέρεια και του ρατσισμού/φασισμού στο Κέντρο της παγκόσμιας καπιταλιστικής διάταξης. Εδώ φυσικά μας απασχολεί μόνο το πρώτο από τα δυο φαινόμενα, αν και δεν θα ήταν παράδοξη η παράλληλη εξέτασή τους (παράδοξος αντιθέτως θα ήταν ο παραλληλισμός τους…).

Οι περισσότεροι λοιπόν σχολιαστές αρκούνται στο στιγματισμό του «εθνικισμού» χωρίς να νοιαστούν να δώσουν κάποια πειστική ερμηνεία για τις πραγματικές του ρίζες, και άρα την προοπτική και τη σημασία του. Έτσι για κάποιους, «υπεύθυνο» αυτής της αναβίωσης, κυρίως στις πρώην «σοσιαλιστικές» χώρες, θεωρείται το «κακό σταλινικό παρελθόν τους», το οποίο ακριβώς «εξέθρεψε τους εθνικούς ανταγωνισμούς»… Όμως, αυτού του είδους οι ερμηνείες «βλέπουν» τα κοινωνικά φαινόμενα ως διαθέσεις των μαζών, που μπορούν να εκτραφούν ή να καταπνιγούν στο επίπεδο ή μάλλον στο εποικοδόμημα των ιδεολογιών.

Τέλος, γαι τη περίφημη «αναβίωση», κανείς τους δεν μας διαφωτίζει σε ποιές ιστορικές αναλογίες αναφέρεται και κυρίως σε ποιο σημείο υπάρχει ομοιότητα ή αναλογία ανάμεσα στο «ιστορικό κοινωνικό υποκείμενο» του μοντέρνου «εθνικισμού» και το σημερινό κοινωνικό υποκείμενο που στηρίζει ή προωθεί «εθνικά αιτήματα»…, ώστε να συμπεράνουμε αν πρόκειται για επανάληψη ή για κάτι εντελώς νέο.

Βέβαια είναι αλήθεια πως τα σημερινά εθνικά κινήματα (και σε αυτό τουλάχιστον συμφωνούμε απόλιτα με τον Μπάλιμπαρ) δεν είναι παρά η προσπάθεια των αντίστοιχων εθνικών ομάδων να βελτιώσουν τη θέση τους στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, ανεβάζοντας την «πολιτική τιμή» του εθνικού τους χώρου…αλλά προς τι ο ψόγος;

(Δυστυχώς…) οι προλετάριοι έχουν ακόμη πατρίδες! 1o μέρος

I. Εθνικό : μαρξιστική φιλολογία ή μαρξιστική μεθοδολογία;

Χρήστος Νάσιος* Δεκέμβρης 1992 Περιοδικό CONVOY

Όσοι κατηγορούν το μαρξισμό ότι δεν διαθέτει κάποια θεωρία για »το εθνικό ζήτημα», ουσιαστικά απαιτούν ένα πράγμα : να καταστεί μια θεωρία … έξω από την ιστορία.

Για το μαρξισμό, όντως, δεν υπάρχει »το εθνικό ζήτημα»,αλλά όπως σωστά σημείωνε ο Κάουτσκι εθνικά ζητήματα. Δεν υπάρχει κείμενο των κλασικών του μαρξισμού που να αντιμετωπίζει κάποιο εθνικό ζήτημα ανεξάρτητα από την ταξική σκοπιά και έξω από τα συγκεκριμένα ιστορικά πλαίσια.

Το γεγονός ότι ο μαρξισμός δεν αναγνωρίζει »θεωρητική αυτονομία» στο εθνικό ζήτημα, διόλου δεν σημαίνει πως δεν αναγνωρίζει την ιστορική ύπαρξη τέτοιων ζητημάτων.

Το αντίθετο, η ενασχόληση με τα εθνικά ζητήματα είναι συνεχής. Η »έλλειψη» ανεξάρτητης θεωρίας αναδεικνύει ακριβώς τον ιστορικό χαρακτήρα του προβλήματος ( το εθνικό είναι ένα »μοντέρνο» ζήτημα με την ιστορική σημασία του όρου ), αλλά και την αντιθετική φύση του. Αντιθετικό εδώ σημαίνει πως, ανάλογα με την ιστορική συγκυρία και τους εμπλεκομένους, μπορεί να καταστεί είτε ταφόπετρα των ταξικών στόχων, είτε, αντίθετα, ο απαραίτητος όρος της πραγματοποίησής τους.

Λαθεύουν επομένως και αυτοί που προσπαθούν να παρουσιάσουν το μαρξισμό ως »διεθνιστική ουτοπία», περίπου συνώνυμη του κοσμοπολιτισμού, όσο και αυτοί που άκριτα ταυτίζουν σε κάθε περίπτωση »εθνικό» και »ταξικό». Βέβαια, στη μακρά θεωρητική παράδοση του μαρξισμού, δεν είναι δύσκολο για όποιον επιθυμεί να βρει τα κατάλληλα τσιτάτα για να αποφανθεί δογματικά υπέρ της μιας ή της άλλης διαστρέβλωσης.

Για παράδειγμα, οι υποστηρικτές του »αφηρημένου διεθνισμού» θα ανέτρεχαν στην αξιωματική τοποθέτηση του Λίμπκνεχτ ότι <<»τα μοναδικά έθνη» που αναγνωρίζει ο μαρξισμός είναι το »έθνος» των προλετάριων και το έθνος των καπιταλιστών…>>

Ρήση που παραπέμπει μάλλον στον επαναστατικό ρομαντισμό του αναρχισμού (»Κάτω όλα τα ψεύτικα σύνορα»), παρά στην επιστημονική (ιστορική-υλιστική) σκέψη του Μάρξ.

Η μακρά πορεία του ελληνισμού μέσα στο χρόνο: πραγματικότητα ή επινόηση;

από

 Σπύρος Κουτρούλης

 -

16 Μαρτίου 2021

0

117

Ο ελληνισμός είναι συνομήλικος με την ελληνική γλώσσα. Ό,τι έχει γραφεί στην γλώσσα αυτή, είναι το ζωντανό αλλά όχι και το μοναδικό τεκμήριο της ύπαρξής του.  Συνεπώς  στο χρονικό  εύρος αυτής της γλώσσας,  δηλαδή στην διάσταση περίπου τριών χιλιάδων χρόνων ξετυλίγει την ιστορική του πορεία ως σύνολο που έχει συνείδηση της ενότητάς του.

Ο Ρ. Μπήτον σε μια πρόσφατη συνέντευξη στο περιοδικό «Φρέαρ» (Περ. «Φρέαρ», Ιούλιος 2020, τεύχος 27-28, σελ. 21) διαπιστώνει το στοιχείο της ελληνικής συνειδητοποίησης  να αναδεικνύεται κατά τους Περσικούς πολέμους, δηλαδή την  πρώτη οργανωμένη συλλογική προσπάθεια του ελληνισμού να αντισταθεί σε ένα πολλαπλάσιο εχθρό που εισβάλλει από την ανατολή. Στα ίδια συμπεράσματα δεν κατέληξαν μόνο οι παλαιότεροι ιστορικοί μας ο Κ. Παπαρρηγόπουλος, ο Σ. Ζαμπέλιος, αλλά και οι νεότεροι ο Κ. Δημαράς, ο Ν. Σβορώνος και ο Γ. Δερτιλής. Σε αυτή την συζήτηση η συνεισφορά της γενιάς του ’30  είναι πολύτιμη: επέτυχε με το έργο της τον συγκερασμό παράδοσης και νεοτερικότητας, οικουμενισμού και ελληνισμού, η υιοθέτηση της φόρμας του μοντερνισμού και η ανανέωση της ποίησης  συνδυάστηκε με την ανακάλυψη των σημασιών που έχουν ο Μακρυγιάννης, ο Θεόφιλος, η λαϊκή παράδοση αλλά και η εκκλησιαστική λειτουργία ως διάσωση του ύφους της αρχαίας τραγωδίας.

Απέναντι σε αυτή την σχολή σκέψης διαμορφώθηκε, κυρίως μετά την άνοδο της παγκοσμιοποίησης και τις προσδοκίες που αυτή έφερε για την κατάργηση των εθνικών κρατών, μια αντίθετη σχολή σκέψης που θεωρεί τον ελληνισμό ως κατασκευή του ελληνικού κράτους και των ιστορικών του. Το συμπέρασμα αυτό όχι μόνο περιφρονεί την ιστορική πραγματικότητα αλλά παρερμηνεύει πολλούς νεότερους ιστορικούς  που κάποιοι όπως ο Ε. Γκέλλνερ παραδέχονται ότι το ελληνικό έθνος προϋπήρξε της επανάστασης του 1821. Συνεπώς δεν είναι το ελληνικό έθνος πρόσφατη κατασκευή, αλλά οι θεωρίες που ερμηνεύουν αυτό ως πρόσφατη κατασκευή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ για τα εθνικά ζητήματα

Του Ανδρέα Ανδριόπουλου

(***) = ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ για τα εθνικά ζητήματα και τον πατριωτισμό.

[... τουλάχιστον ότι έχω διαβάσει εγώ !)

1. # ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ - Θ.Ζιάκας
2. # ΕΛΛΑΔΑ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ (εναλλακτικές εκδόσεις)
3. # Η ΕΛΛΛΗΝΙΚΗ ΟΥΤΟΠΙΑ (εναλλακτικές εκδόσεις)
4. # ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ - Νίκος Ψυρούκης
5. # ΕΘΝΗ ΧΩΡΙΣ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ - Julia Kristeva
6. # AΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ - Γληνός / Δραγούμης
7. # ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΥΣΗ - ΓιάννηςΤσαρούχης
8. # ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ - Νίκος Σβορώνος
9. # 1922 - Γ. Καραμπελιάς
10. # ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ - Νίκος Σβορώνος
11. # ΕΘΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ - Σπύρος Κουτρούλης
12. # 1204 - Η Διαμόρφωση του Νεώτερου Ελληνισμού - Γ. Καραμπελιάς
13. # ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΤΙΚΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ - Γ. Κοντογιώργης
14. # ΠΕΡΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ - Θ. Αθανασόπουλος- Καλόμαλος
15. # ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ - Γ.Καλιόρης

Ο ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΙΛΌΤΙΜΟΥ...

Όταν η Ελλάδα έμπαινε στο ΝΑΤΟ

του Νίκου Ζαχαριάδη

 Το πώς αντιλαμβανόντουσαν την πάλη στα μεγάλα και εθνικά ζητήματα οι κομμουνιστές είναι ένα ζήτημα ανοικτό και έχει ξεσηκώσει πολλές συζητήσεις. Μεταφέρουμε εδώ ένα απόσπασμα από ένα έργο του Νίκου Ζαχαριάδη γραμμένο το 1951-52 με τίτλο «Προβλήματα καθοδήγησης στο ΚΚΕ», δηλαδή 3 μόλις χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Ο Ν.Ζ. επιχειρηματολογεί για την τακτική του κόμματος ώστε να αποτραπεί η είσοδος στο ΝΑΤΟ. Κι αφήνουμε τον αναγνώστη να κάνει συγκρίσεις με την εν γένει συμπεριφορά της Αριστεράς σήμερα και την «μικρή» της απουσία…

«Βασικό συστατικό στοιχείο στην εθνική αντιαμερικανική συγκέντρωση δυνάμεων μπορεί και πρέπει να ‘ναι ο παράγοντας της εθνικής τιμής και αξιοπρέπειας του ελληνικού φιλότιμου και γενικά του πραγματικού εθνικού συμφέροντος. Η αμερικανοκρατία και όλος ο κόσμος της εθνοπροδοσίας και των προσκυνημένων καταξεφτίλησαν και καταρράκωσαν την εθνική μας τιμή και αξιοπρέπεια. Οι ντόπιοι πλουτοκράτες και όλος ο συρφετός της εθνοπροδοσίας δεν μπορούν ούτε και να σκεφτούν κάτι ανάλογο με αυτό που κάνει ορισμένη μερίδα απ’ τις κυρίαρχες τάξεις στην Περσία, την Αίγυπτο και αλλού. Έχει σβήσει ολότελα μέσα τους η εθνική σπίθα. Τώρα που θα ‘ρθουν με το Βορειοατλαντικό και αμερικάνικα και άλλα – ίσως ακόμα και ιταλικά και τούρκικα – στρατεύματα κατοχής, η κατάσταση θα χειροτερέψει. Δεν υπάρχει τίμιος και πατριώτης Έλληνας, που να μην θίγεται το φιλότιμό του και που να μην ξεσηκώνεται η εθνική του συνείδηση ενάντια στα αίσχη αυτά, την εθνική αυτή βεβήλωση. Η αγανάκτηση φουντώνει μέσα στις γραμμές των έντιμων αξιωματικών, που διατηρούν ακμαίο και αλώβητο το εθνικό φρόνημα, το αίσθημα της εθνικής τιμής και αξιοπρέπειας.

Δίπλα σ’ αυτά οι αμερικάνοι ολοκληρώνουν και το οικονομικό εξανδραποδισμό της χώρας και, σε συνεργασία με τις κορυφές της ντόπιας πλουτοκρατικής ολιγαρχίας καταφανίζουν και καταληστεύουν τον τόπο. Η αμερικανοκρατία στριμώχνει ασφυκτικά και στραγγαλίζει το ντόπιο εμπόριο και τη βιομηχανία, τα μεσοαστικά στρώματα, τους επαγγελματοβιοτέχνες. Στους κύκλους αυτούς το αίσθημα της εθνικής ταπείνωσης συγχωνεύεται με το αίσθημα της οικονομικής αβεβαιότητας και καταβαράθρωσης. Ακόμα και μέσα στον κλήρο, όχι μόνο τον κατώτερο μα και τον ανώτερο και ανώτατο, υπάρχουν παράγοντες, που μέσα τους ζουν οι εθνικές παραδόσεις των αγωνιστών κληρικών ενάντια στην τουρκοκρατία, για την εθνική υπόσταση και ανεξαρτησία της Ελλάδας.

Η ιδεολογική προπαγάνδα της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς – Ένα «προφητικό» άρθρο του Γ. Ιμβριώτη (1961)

[ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ Ο ΠΙΟ ΕΠΙΚΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ]

 

06Στις 5 του Νοέμβρη 1979 έφυγε από τη ζωή ο καθηγητής Γιάννης Ιμβριώτης, ένας από τους κορυφαίους μαρξιστές διανοητές στην Ελλάδα, πρωτεργάτης της ίδρυσης του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών (ΚΜΕ), σύζυγος της μεγάλης παιδαγωγού Ρόζας Ιμβριώτη.

Γιάννης Ιμβριώτης (1897-1979)

Ο Γ. Ιμβριώτης γεννήθηκε το 1897 στο Αϊβαλί.

Σπούδασε Φιλολογία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, στη Γαλλία και τη Γερμανία.

Τον Ιούνιο του 1932 έγινε υφηγητής, τον Οκτώβριο του 1932 εντεταλμένος υφηγητής (του αναθέτουν δηλαδή το δικαίωμα να διδάσκει Ψυχολογία), τον Ιανουάριο του 1937 καταθέτει αίτηση για το διορισμό του ως εκτάκτου καθηγητή αλλά η υπόθεση της προαγωγής του μένει στάσιμη. Τελικά, το Δεκέμβριο του 1939 εκλέγεται ομόφωνα καθηγητής στη Β΄ έδρα Συστηματικής Φιλοσοφίας. Τον Οκτώβριο του 1946 απολύεται, μαζί με άλλους καθηγητές, με υπουργική απόφαση και συνοπτικές διαδικασίες, με βάση το Θ΄ Ψήφισμα «Περί εξυγιάνσεως των Δημοσίων Υπηρεσιών» (ΦΕΚ 251/28-8-1946, τχ. Α΄) που επικυρώθηκαν με το Βασιλικό Διάταγμα της 11-10-1946.

Ο Γιάννης Ιμβριώτης δεν αποκαταστάθηκε ποτέ, παρά μόνο, με τη μεταπολίτευση, ανακηρύχθηκε επίτιμος καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης. 

Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση από τις γραμμές του ΕΑΜ. Το 1947 απολύεται από το Πανεπιστήμιο και εξορίζεται πρώτα στη Μακρόνησο και μετά στον Αη Στράτη. Το 1951 και ενώ ήταν εξόριστος εκλέγεται βουλευτής της ΕΔΑ. Το 1967 η χούντα των συνταγματαρχών τον εκτοπίζει στη Λέρο. Από το 1974 μέχρι το θάνατό του πρόσφερε όλες τις δυνάμεις του από τις γραμμές του ΚΚΕ. Το 1975 πρωτοστατεί στην ίδρυση του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών (ΚΜΕ) και εκλέγεται πρώτος πρόεδρός του.

Το άρθρο του Γ. Ιμβριώτη δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Τέχνης το 1961 (αρ. τ. 82), «όταν η άρχουσα τάξη της χώρας πανηγύριζε για τη σύνδεση της χώρας με την Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι υπόσχονταν στον ελληνικό λαό τη «Γη της Επαγγελίας», και περιλαμβάνεται στο βιβλίο “Γιάννη Ιμβριώτη, Ιδεολογικά Θέματα” (εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1981), μια έκδοση – αφιέρωμα στη μνήμη του που επιμελήθηκε το ΚΜΕ, με επιλογή άρθρων του Γ. Ιμβριώτη.

Τριάντα έξι χρόνια αργότερα το άρθρο δημοσιεύτηκε σε τέσσερις συνέχειες στον Ριζοσπάστη, στα πλαίσια  δεκαήμερης καμπάνιας του ΚΚΕ κατά του Μάαστριχτ, «όχι μόνο γιατί μετά από 36 χρόνια οι βασικές εκτιμήσεις και προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν, ή επιβεβαιώνονται πανηγυρικά, αλλά και γιατί αποδεικνύεται η συνέπεια, με την οποία το ΚΚΕ στάθηκε απ’ την αρχή απέναντι στην ευρωπαϊκή ενοποίηση».

Στο εισαγωγικό της εφημερίδας, σημειώνεται χαρακτηριστικά για το άρθρο του Γ. Ιμβριώτη:

«Λόγια προφητικά; Όχι. Εκτιμήσεις που βασίζονται στη μαρξιστική επιστημονική ανάλυση της πραγματικότητας, του πραγματικού χαρακτήρα των εξελίξεων, με την επένδυση όμως ενός οξυδερκούς πνεύματος, του κομμουνιστή καθηγητή Γιάννη Ιμβριώτη».

Ο Γιάννης Ιμβριώτης όπως φαίνεται στο βιογραφικό που παραθέτουμε, δεν έτυχε της εύνοιας της «πατρίδας», του μετεμφυλιακού κράτους δηλαδή.  Είχε ανάλογη μεταχείριση με αυτή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και τόσων άλλων που αγωνίστηκαν για το έθνος και ελεύθερη πατρίδα.   Οι διώξεις των από τους εντολοδόχους των ξένων δυνάμεων, που διαφεντεύουν διακόσια χρόνια το νεώτερο ελληνικό κράτος δεν τους έκανε λιγότερο Έλληνες και πατριώτες.

Η ιδεολογική προπαγάνδα της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς (απόσπασμα)

του Γιάννη Ιμβριώτη

Η “ιστορική αυτή αρχή” ή το “ιστορικό αίτημα” που συζητούμε υποστηρίζεται σήμερα με ιδιαίτερη θέρμη και παρουσιάζεται σαν ακαταμάχητη δικαιολόγηση της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς. Μα η υπεράσπιση δεν περιορίζεται εδώ, απλώνει πολύ το οπτικό της πεδίο, μακραίνει την πρόσβαση από τις μικρότερες στις μεγαλύτερες ενότητες, την πηγαίνει ως το τελικό της τέρμα, ως την οικουμενική ένωση της ανθρωπότητας. Από τούτη την υψηλότατη τώρα σκοπιά σαλπίζει ένα νέο σύνθημα που κάτω από την ωραία του εντυπωσιακή ονομασία σκεπάζει ένα πολύ ύποπτο περιεχόμενο, τον κοσμοπολιτισμό, σαν την ανώτατη ιδεολογία της σημερινής εποχής. Το νέο σύνθημα, αμερικανικής κατασκευής, made in USA, βρίσκει απήχηση στον “Ελεύθερο Κόσμο”. Ζητεί την κατάργηση ή τουλάχιστο την ελάττωση των εθνικών συνόρων, αλλά στο βάθος σημαίνει τη συνένωση των εθνών κάτω από την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Άρης Βελουχιώτης: «Η λευτεριά δεν κερδίζεται με ξόρκια…» – ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ

    Μια ιστορική ομιλία με διαχρονική αξία, ένα ζωντανό πολιτικό κειμήλιο, ένα από τα τιμαλφή του κομμουνιστικού και του λαϊκού κινήματος στη χώρα μας: Η ομιλία του Άρη Βελουχιώτη στην απελευθερωμένη Λαμία εκ μέρους του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ. Η εκφώνηση της έγινε, σαν σήμερα, στις 29 Οκτωβρίου 1944. Ο Άρης παρουσιάζει την πολιτική του ΕΑΜ και μιλώντας από το περίφημο μπαλκόνι, ανάμεσα στα άλλα, λέει:

    «Αδέλφια, Έλληνες και Ελληνίδες της Λαμίας και της περιοχής της!

     Από μέρους του Γενικού Στρατηγείου του Ε.Λ.Α.Σ, σας φέρω τους πιο θερμούς χαιρετισμούς.

    Όπως βλέπετε, πρόκειται «να βγάλω λόγο». Μα ο λόγος μου αυτός δεν θα μοιάζει καθόλου με τους λόγους που γνωρίσατε μέχρι σήμερα. Δεν πρόκειται να σας υποσχεθώ ούτε πως θα σας φτιάξω γεφύρια ή ποτάμια, όπως σας υποσχόντουσαν πως θα σας φέρουν οι παλιοί κομματάρχες. Ούτε και θα σας τάξω λαγούς με πετραχήλια. Δεν επιδιώκω ν’ αποσπάσω επαίνους για τη ρητορική μου δεινότητα. Επιδιώκω απλώς ν’ ακούσετε αυτά που θα σας πω. Προσέξτε. Θ’ αρχίσω σαν τα παραμύθια:

    Κάποτε η γωνιά αυτή της γης που πατάμε και λέγεται Ελλάδα ήτανε δοξασμένη κι ευτυχισμένη κι είχε ένα πολιτισμό, οπού επί 2 1/2 χιλιάδες χρόνια συνεχίζει να παραμένει και να θαυμάζεται απ’ όλο τον κόσμο. Κανένας σοφός η άσοφος δεν μπορεί μέχρι σήμερα να γράψει ούτε μια λέξη, αν δεν αναφερθεί στα έργα που άφησαν οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού, που λέγεται αρχαίος ελληνικός πολιτισμός.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ; ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ Ο λόγος στη Λαμία

…ταξικός αγώνας χωρίς αντιιμπεριαλιστικό - εθνικοανεξαρτησιακό χαρακτήρα είναι μια απάτη ή στην καλύτερη των περιπτώσεων μια τραγική αυταπάτη που το λαϊκό κίνημα την πλήρωσε, την πληρώνει και θα την πληρώσει ακριβά.

«Αν η αναφορά στον ρόλο του ξένου παράγοντα είναι χαρακτηριστική, εντυπωσιακή είναι η δριμύτητα και των δύο στην αποκάλυψη του ρόλου των ντόπιων συνεργατών του»

«Η υπεράσπιση της πατρίδας και η στήριξη στις δικές μας δυνάμεις αποτελεί για τους δύο κορυφαίους του ΕΑΜικού κινήματος τη σημαντικότερη προϋπόθεση αλλά και μέγιστο διακύβευμα»

Λουκάς Αξελός

Στη σκιά της μεγάλης εφόδου

Ολος ο πρόλογος-εισαγωγή του βιβλίου 

παρακάτω συνέντευξη στον Μιχάλη Σιάχο

Τόσο ο Δημήτρης Γληνός στη Διακήρυξη του ΕΑΜ όσο και ο Άρης Βελουχιώτης στην ιστορική ομιλία του στη Λαμία, επανασυνθέτουν, επανασυγκροτούν και εκσυγχρονίζουν τον αφετηριακό αστικοδημοκρατικό πυρήνα του Δημοκρατικού Πατριωτισμού, προσαρμόζοντάς τον στις νέες συνθήκες και μπολιάζοντάς τον με τα ουμανιστικά προτάγματα και τις κοινωνικές ευαισθησίες που κόμιζε η πληβειακή μαχόμενη Αριστερά

Με αφορμή την επανέκδοση δύο κορυφαίων ντοκουμέντων της Ελληνικής Αντίστασης, Το τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ του Δημήτρη Γληνού και τον Λόγο στη Λαμία του Άρη Βελουχιώτη, από τις Εκδόσεις Στοχαστής, περίπου 75 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία τους, ο Δρόμος συνομίλησε με τον Λουκά Αξελό, ο οποίος επιμελήθηκε και προλόγισε το βιβλίο.

Για ποιο λόγο να ασχολούμαστε σήμερα με το παρελθόν; Τι σας ώθησε σχεδόν 75 χρόνια μετά να προβείτε σε αυτήν τη σύνθεση στον ίδιο τόμο, δημιουργώντας συνειρμούς για τη σχέση ανάμεσα στα δύο κείμενα;

Είναι απαραίτητο, θα έλεγα, στοιχείο η σαφέστερη δυνατή γνώση της διαδρομής μας ως ατόμων για να συνειδητοποιήσουμε τεκμηριωμένα τη θέση μας στο παρόν. Αυτό που ισχύει για τον καθένα μας ισχύει πολύ περισσότερο για τους λαούς και τα έθνη. Έθνη και λαοί που ξεχνούν το παρελθόν τους παύουν να λειτουργούν ως υποκείμενα της Ιστορίας.

Αυτό δεν ισχύει ακόμα τουλάχιστον για τους Έλληνες. Από την εποχή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας η θέση που έδιναν και δίνουν στην Ιστορία τους είναι σημαντική. Ανεξάρτητα από τις καμπές και ασυνέχειες, είναι ιστορικά εξακριβωμένο ότι στις δύσκολες στιγμές ο λαός μας ξαναγύριζε στις πηγές για να αντλήσει δύναμη. Από τον Αισχύλο και τον Ρήγα που θεωρούσαν σημαντικότερο στοιχείο νοήματος ζωής τη συμμετοχή τους στον αγώνα κατά των κατακτητών, μέχρι τον Γληνό και τον Άρη που εμπνέονται ξεκάθαρα από τη διαχρονική ιστορία των Αντιστάσεων του ελληνικού λαού με κορυφαίο σημείο αναφοράς την Επανάσταση του 1821.

του Δημήτρη Γληνού: «Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο»

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό ιστορικά και πολιτικά βιβλίο-ντοκουμέντο: το βιβλίο του Δημήτρη Γληνού «Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο». «Ο σημερινός αγώνας του λαού μας στο περιεχόμενό του δεν μπορεί να είναι τίποτ’ άλλο παρά απελευθερωτικός. Πρόκειται να κατακτήσουμε τη λευτεριά μας, να διώξουμε τους ξένους επιδρομείς από τη χώρα μας, να υπερασπίσουμε τα δικαιώματά μας στη ζωή και τον πολιτισμό. Πρόκειται ν’ ανοίξουμε το δρόμο για μιαν ελεύτερη, πολιτισμένη κι ευτυχισμένη Ελλάδα. Αυτός είναι ο πρώτος, ο υπέρτατος, ο μόνος σκοπός που μας προβάλλεται σήμερα επιτακτικά όσο ποτέ. Στη μορφή του, ο σημερινός αγώνας δεν μπορεί παρά να είναι παλλαϊκός, ν’ αγκαλιάσει όλα τα στρώματα του λαού, και τον εργάτη και τον αστό και τον αγρότη και τον διανοούμενο. Και μ’ αυτή την έννοια της παλλαϊκότητας, ο αγώνας αυτός χαρακτηρίζεται σαν αγώνας εθνικός. Ο σημερινός, λοιπόν, αγώνας που βγαίνει από τα πράγματα και την ψυχική διάθεση όλου του λαού, είναι αγώνας εθνικοαπελευθερωτικός, και μόνο αν έτσι κατανοηθεί και οργανωθεί μπορεί να φέρει το ποθητό αποτέλεσμα».

Το βιβλίο προλογίζει, το Νοέμβρη του 1944, ο Γιάννης Ζέβγος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, της ΚΕ του ΕΑΜ και Υπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, ενώ παρατίθεται και ο λόγος του ίδιου στο πολιτικό μνημόσυνο για το Δ. Γληνό που διοργάνωσε το Εθνικό Συμβούλιο (η εθνοσυνέλευση της Ελεύθερης Ελλάδας στα βουνά) στις 21 του Μάη του 1944. 

κλικ εδώ:  Τι Είναι Και Τι Θέλει το ΕΑΜ