ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Οι παρακάτω σειρές γράφονται με αφορμή το εξαίρετο άρθρο του Σταύρου Λυγερού στο SLpress στις 8 Απριλίου. Δεν αποτελούν αντίλογο, κάθε άλλο, μάλλον για συμπλήρωμα προβληματισμού προορίζονται.
Να ξεκινήσουμε από την αρχή. Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου η Ελλάδα βρέθηκε με την πλευρά των νικητών. Για ειδικούς λόγους, που δεν είναι του παρόντος να εξετάσουμε, έτυχε ιδιαίτερης προσοχής στις διασκέψεις την επαύριο του πολέμου και ειδικά στην Διάσκεψη του Παρισιού που ασχολήθηκε με τις πολεμικές επανορθώσεις. Στην Διάσκεψη του Παρισιού για τις γερμανικές επανορθώσεις το 1946 επιδικάστηκε στην Ελλάδα το ποσό των 7,18 δισεκατομμυρίων δολαρίων της εποχής.
Το ποσό αυτό ήταν πιο σημαντικό αναλογικά με το πληθυσμιακό και οικονομικό βάρος της χώρας καθώς λήφθηκαν υπόψη πολλοί επιβαρυντικοί παράγοντες της γερμανικής κατοχής:
Να σταθούμε λίγο στα μεγέθη. Συγκριτικά η οικονομική στήριξη των ΗΠΑ στο κυβερνητικό στρατόπεδο στην περίοδο του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου κόστισε στις ΗΠΑ δύο δισεκατομμύρια δολάρια. Η πρώτη καταβολή στην Ελλάδα, με το Δόγμα Τρούμαν, ήταν 350 εκατομμύρια δολάρια. Με το σχέδιο Μάρσαλ, αργότερα, για την αποκατάσταση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού και την στήριξη των αποικιοκρατικών δυνάμεων, η Γαλλία χρηματοδοτήθηκε με 2,3 δισεκατομμύρια, η Βρετανία με 3,3, η Ιταλία με 1,2 και η Δυτική Γερμανία με 1,4. Το τελικό ύψος του Σχεδίου Μάρσαλ ήταν στο σύνολό του 12,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα παραπάνω μεγέθη αναφέρονται για να τονιστεί το σημαντικό ύψος των πολεμικών αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν στην Ελλάδα. Η δε συμφωνία που τις επιδίκασε ούτε έχει αναιρεθεί, ούτε έχει αναθεωρηθεί – ως προς τις εκτιμήσεις και τα μεγέθη ιδιαίτερα.
Ως εκ τούτου είναι μάλλον περιττή, ίσως και βλαβερή η συνεχής επανεξέταση στην Ελλάδα των Γερμανικών επανορθώσεων. Αυτές έχουν πιστοποιηθεί και προσδιοριστεί από επίσημες συμφωνίες και συμβάσεις. Ο τρόπος με τον οποίο θα εκφραστούν ας αφεθεί στις διακρατικές διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Γερμανίας, μέσα στις οποίες θα εξειδικευθούν οι λεπτομέρειες. Η καταβολή του ποσού των επανορθώσεων έμεινε σε εκκρεμότητα μέχρι την ρύθμιση ζητημάτων υπόστασης και αρμοδιοτήτων του γερμανικού κράτους. Με την είσοδο στην περίοδο του Ψυχρού πολέμου και την ανοικτή πλέον διαμάχη του δυτικού στρατοπέδου με την Σοβιετική Ένωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες το ζήτημα περιπλέχθηκε.